Świadectwo bezpieczeństwa przemysłowego – jak uzyskać?

Co to jest Świadectwo bezpieczeństwa przemysłowego i do czego jest mi potrzebne?

Świadectwo bezpieczeństwa przemysłowego jest dokumentem potwierdzającym zdolność przedsiębiorcy do zapewnienia ochrony informacji niejawnych, przed nieuprawnionym ujawnieniem w związku z realizacją umów lub zadań. Oznacza to, iż jeśli przedsiębiorca chce wykonywać jakieś prace na rzecz państwa (np. dla któregoś z ministerstw), a praca ta wiąże się dostęp do informacji niejawnych oznaczonych klauzulą „poufne”, „tajne” lub „ściśle tajne”, przedsiębiorca jest obowiązany posiadać odpowiednie świadectwo bezpieczeństwa przemysłowego. Powyższe nie dotyczy osób fizycznych, które prowadzą działalność gospodarczą jednoosobowo i osobiście, osoby takie muszą jedynie posiadać odpowiednie poświadczenie bezpieczeństwa.

W przypadku gdy przedsiębiorca zamierza wykonywać umowy związane z dostępem do informacji niejawnych o klauzuli „zastrzeżone”, świadectwo nie jest wymagane. Przedsiębiorca taki, jest jednak zobowiązany spełnić inne wymagania ustawy OIN w zakresie  ochrony  informacji  niejawnych  o  klauzuli  „zastrzeżone”,  z wyjątkiem wymogu zatrudnienia pełnomocnika ochrony.

Wszędzie tam, gdzie mamy do czynienia z informacjami niejawnymi, pojawia się konieczność posiadania odpowiedniego świadectwa bezpieczeństwa. Zasada ta odnosi się zarówno dla kontraktów krajowych, jak i zagranicznych, np. wykonywanych na rzecz NATO lub Unii Europejskiej. To przedsiębiorca musi zdecydować, czy warto podejmować ryzyko poddania swojej firmy gruntownemu prześwietleniu przez służby ochrony państwa i poniesienia kosztów związanych z przystosowaniem do przetwarzania informacji niejawnych. Nagrodą mogą być lukratywne kontrakty z wypłacalnymi odbiorcami jakimi są np. ministerstwa, urzędy, sądy itd.

Art. 54 Ustawy z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych:

1. Warunkiem  dostępu  przedsiębiorcy  do  informacji  niejawnych  w  związku z wykonywaniem umów albo zadań wynikających z przepisów prawa, zwanych dalej „umowami”, jest zdolność do ochrony informacji niejawnych.
2.  Dokumentem  potwierdzającym  zdolność  do  ochrony  informacji  niejawnych  o klauzuli „poufne” lub wyższej jest świadectwo bezpieczeństwa przemysłowego, zwane dalej „świadectwem”, wydawane przez ABW albo SKW po przeprowadzeniu postępowania bezpieczeństwa przemysłowego.
3.  W  przypadku  przedsiębiorcy  wykonującego działalność  jednoosobowo  i  osobiście zdolność do ochrony informacji niejawnych potwierdza poświadczenie bezpieczeństwa upoważniające do dostępu do informacji niejawnych o klauzuli tajności „poufne” lub wyższej, wydawane przez ABW albo SKW, i zaświadczenie o odbytym przeszkoleniu w zakresie ochrony informacji niejawnych wydawane przez ABW albo SKW.
[..]
9. W przypadku gdy przedsiębiorca zamierza wykonywać umowy związane z dostępem do informacji niejawnych o klauzuli „zastrzeżone”, świadectwo nie jest wymagane.
10. Przedsiębiorca, o którym mowa w ust. 9, jest obowiązany spełnić wymagania ustawy  w zakresie  ochrony  informacji  niejawnych  o  klauzuli  „zastrzeżone”,  z wyjątkiem wymogu zatrudnienia pełnomocnika ochrony, jeżeli wykonuje umowę  związaną  z  dostępem  do  tych  informacji,  z wyłączeniem  możliwości  ich przetwarzania w użytkowanych przez niego obiektach.

W zależności od zdolności firmy do ochrony informacji niejawnych, właściwa służba ochrony państwa wydaje świadectwo bezpieczeństwa przemysłowego:

• pierwszego stopnia – potwierdzające pełną zdolność do ochrony informacji;
• drugiego stopnia – potwierdzające zdolność ochrony informacji, z wyłączeniem możliwości ich wytwarzania, przechowywania, przekazywania lub przetwarzania we własnych systemach i sieciach teleinformatycznych;
• trzeciego stopnia – potwierdzające zdolność do ochrony informacji, z wyłączeniem możliwości ich wytwarzania, przechowywania, przekazywania lub przetwarzania w użytkowanych przez niego obiektach.

Zgodnie z art. 55 ust. 2 ustawy świadectwo potwierdzające zdolność do ochrony informacji niejawnych o klauzuli:

• „ściśle tajne” potwierdza zdolność do ochrony informacji niejawnych przez okres 5 lat od daty wystawienia,
• „tajne” potwierdza zdolność do ochrony informacji niejawnych przez okres 7 lat od daty wystawienia,
• „poufne” potwierdza zdolność do ochrony informacji niejawnych przez okres 10 lat od daty wystawienia.

Przedsiębiorca chcący uzyskać świadectwo do klauzuli np. „ściśle tajne” nie będzie musiał występować z kolejnym wnioskiem o wydanie świadectwa do klauzuli „tajne” czy „poufne”, bowiem zgodnie z art. 55 ust. 2 ustawy w odniesieniu do świadectw bezpieczeństwa przemysłowego obowiązuje kaskada ważności uprawnień w zakresie ochrony informacji niejawnych, oznacza to że ważność tego samego świadectwa potwierdzającego zdolność do ochrony informacji niejawnych oznaczonych wyższą klauzulą jest odpowiednio dłuższa dla klauzul niższych. I tak:

• „ściśle tajne” potwierdza zdolność do ochrony informacji niejawnych o klauzuli:
  • „ściśle tajne” – przez okres 5 lat od daty wystawienia,
  • „tajne” – przez okres 7 lat od daty wystawienia,
  • „poufne” – przez okres 10 lat od daty wystawienia;

• „tajne” potwierdza zdolność do ochrony informacji niejawnych o klauzuli:
  • „tajne” – przez okres 7 lat od daty wystawienia,
  • „poufne” – przez okres 10 lat od daty wystawienia;

•  „poufne” potwierdza zdolność do ochrony informacji niejawnych o tej klauzuli przez okres 10 lat od daty wystawienia.

Zgodnie art. 57 ust. 1 ustawy postępowanie bezpieczeństwa przemysłowego obejmuje sprawdzenie przedsiębiorcy oraz postępowania sprawdzające wobec osób wskazanych w art. 57 ust. 3 ustawy. Zgodnie art. 57 ust. 2 i art. 58 ust. 1  ustawy do czynności  realizowanych w toku postępowania bezpieczeństwa przemysłowego zalicza się:

• sprawdzenie, w niezbędnym zakresie danych przedsiębiorcy zawartych w rejestrach, ewidencjach i kartotekach,
• sprawdzenie, w niezbędnym zakresie danych przedsiębiorcy zawartych w ewidencjach i kartotekach niedostępnych powszechnie,
• sprawdzenie innych informacji uzyskanych w trakcie postępowania bezpieczeństwa przemysłowego.

Zgodnie art. 57 ust. 3 ustawy w ramach postępowania bezpieczeństwa przemysłowego oraz w okresie ważności świadectwa bezpieczeństwa przemysłowego postępowania sprawdzające przeprowadza się wobec osób nieposiadających odpowiednich poświadczeń bezpieczeństwa lub którym upływa termin ważności posiadanych poświadczeń bezpieczeństwa, czyli wobec:

• kierownika przedsiębiorcy,
• pełnomocnika ochrony i jego zastępcy,
• osób zatrudnionych w pionie ochrony,
• administratora systemu teleinformatycznego,
• innych osób wskazanych w kwestionariuszu bezpieczeństwa przemysłowego, które powinny mieć dostęp do informacji niejawnych.

Postępowanie bezpieczeństwa przemysłowego jest prowadzone na wniosek przedsiębiorcy. Wniosek nie wymaga uzasadnienia.   We wniosku przedsiębiorca określa stopień świadectwa oraz klauzulę tajności informacji niejawnych, których zdolność do ochrony ma potwierdzać świadectwo. Do wniosku przedsiębiorca dołącza kwestionariusz bezpieczeństwa przemysłowego, oraz ankiety lub kopie poświadczeń bezpieczeństwa osób określonych w art. 57 ust. 3 (wymienionych wyżej). ABW albo SKW może wezwać przedsiębiorcę do uzupełnienia braków formalnych we wniosku i jego załącznikach w terminie 30 dni od dnia otrzymania wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Kwestionariusz bezpieczeństwa przemysłowego zawiera:

• dane identyfikujące podmiot podlegający sprawdzeniu, w tym określenie jego statusu prawnego;
• dane o strukturze kapitału i powiązaniach kapitałowych przedsiębiorcy;
• dane o źródłach pochodzenia środków finansowych i sytuacji finansowej przedsiębiorcy;
• dane o strukturze organizacyjnej przedsiębiorcy;
• dane dotyczące osób, o których mowa w art. 57 ust. 2 pkt 4;
• dane o systemie ochrony informacji niejawnych przedsiębiorcy, w tym o stosowanych środkach bezpieczeństwa fizycznego;
• wykaz pracowników posiadających poświadczenia bezpieczeństwa uprawniające do dostępu do informacji niejawnych;
• wykaz pracowników, którzy powinni być poddani poszerzonemu postępowaniu sprawdzającemu;
• wykaz osób, które ze strony przedsiębiorcy wykonują lub będą wykonywać funkcje związane z ochroną informacji niejawnych;

Przedsiębiorca uzyskuje dostęp do informacji niejawnych międzynarodowych na zasadach analogicznych do uregulowań krajowych.

Zgodnie z art. 61 ust. 1 za przeprowadzenie sprawdzeń wobec przedsiębiorcy i postępowań sprawdzających wobec jego pracowników ABW pobiera zwrot zryczałtowanych kosztów przeprowadzenia czynności. ABW wystawia rachunek po złożeniu wniosku o przeprowadzenie postępowania bezpieczeństwa przemysłowego lub postępowania sprawdzającego wobec osoby. Przedsiębiorca w terminie 21 dni od daty doręczenia rachunku, wpłaca na wskazany przez ABW rachunek bankowy, wymienioną w nim kwotę. Wszczęcie postępowania uzależnione jest od uregulowania określonej w rachunku kwoty.

 Koszty uzyskania świadectwa bezpieczeństwa przemysłowego (źródło: www.abw.gov.pl)

Zgodnie z art. 64 ust. 1 ustawy postępowanie bezpieczeństwa przemysłowego może się zakończyć:

• wydaniem świadectwa zgodnie z wnioskiem przedsiębiorcy,
• decyzją o odmowie wydania świadectwa,
• decyzją o umorzeniu postępowania bezpieczeństwa przemysłowego.

Jeśli mamy już świadectwo bezpieczeństwa przemysłowego i zawieramy umowę, to jednostka organizacyjna zawierająca umowę związaną z dostępem do informacji niejawnych o klauzuli „poufne” lub wyższej jest odpowiedzialna za wprowadzenie do umowy instrukcji bezpieczeństwa przemysłowego, określającej, w której zawarte są:

• szczegółowe wymagania dotyczące ochrony informacji niejawnych o klauzuli „poufne” lub wyższej, które zostaną przekazane przedsiębiorcy w związku z wykonywaniem umowy, odpowiednie do liczby tych informacji, klauzuli tajności oraz liczby osób mających do nich dostęp;
• skutki oraz zakres odpowiedzialności wykonawcy umowy z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków wynikających z niniejszej ustawy, a także nieprzestrzegania wymagań określonych w instrukcji bezpieczeństwa przemysłowego;

Karol Kij

Zajmuje się szeroko pojętym tematem zarządzania bezpieczeństwa informacji.

Jako młoda, aktywna i przedsiębiorcza osoba wciąż poszukuję nowych źródeł wiedzy i możliwości rozwoju.

Poszukuję kontaktów biznesowych, nawiążę również kontakt z osobami zainteresowanymi podobną problematyką w celu współpracy, wymiany spostrzeżeń i doświadczeń.

www.karolkij.pl

Zobacz również:

• Informacje niejawne w przetargach publicznych
• Co to jest świadectwo bezpieczeństwa przemysłowego?
• 3 stopnie Świadectwa Bezpieczeństwa Przemysłowego
• Świadectwo bezpieczeństwa przemysłowego
• Obowiązek przedsiębiorców telekomunikacyjnych na rzecz obronności kraju