Ochrona informacji, danych osobobowych – przepisy karne

Wpis ten podzielę na dwie części w pierwszej części przedstawię przepisy karne dotyczące naruszenia ustawy o ochronie informacji niejawnych. Druga część wpisu traktować będzie o karach, które grożą za naruszenie ustawy o ochronie danych osobowych.Przepisy karne za naruszenie ustawy z dnia 22 stycznia 1994 r. o ochronie informacji niejawnychOdpowiedzialność karna za popełnienie przestępstw przeciwko ochronie informacji została określona w rozdziale XXXII Kodeksu Karnego [KK]

• Art. 265 KK:
  • §1 – Kto ujawnia lub wbrew przepisom ustawy wykorzystuje informacje stanowiące tajemnicę państwową podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
  • §2 – Jeżeli informację określoną w §1 ujawniono osobie działającej w imieniu lub na rzecz podmiotu zagranicznego, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.
  • §3 – Kto nieumyślnie ujawnia informację określoną w §1, z którą zapoznał się w związku z pełnieniem funkcji publicznej lub otrzymanym upoważnieniem, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
• Art. 266 KK:
  • §1 – Kto, wbrew przepisom ustawy lub przyjętemu na siebie zobowiązaniu, ujawnia lub wykorzystuje informację, z którą zapoznał się w związku z pełnioną funkcja, wykonywaną pracą, działalnością publiczną, społeczną, gospodarczą lub naukową podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
  • §2 – Funkcjonariusz publiczny, który ujawnia osobie nieuprawnionej informację stanowiącą tajemnicę służbową lub informację, którą uzyskał w związku z wykonywaniem czynności służbowych, a której ujawnienie może narazić na szkodę prawnie chroniony interes, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
    • Lista funkcjonariuszy publicznych określa Art. 115 §13 KK.
  • §3 – Ściganie przestępstwa określonego w §1 następuje na wniosek pokrzywdzonego.

Podsumowując jeśli ujawnisz informację niejawne, oznaczone jako tajemnica służbowa lub tajemnica państwowa grożą Ci kary grzywny lub  pozbawienia wolności do kilku lat. Jeśli ujawnisz lub przekażesz informację osobie trzeciej, która nie stanowi tajemnicy państwowej ani służbowej ale jest informacją ważną dla działalności firmy (np. plan działania na kolejne lata) też grożą Ci kary pozbawienia wolności lub grzywny.

Przepisy karne za naruszenie ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r o ochronie danych osobowych

Jeśli chodzi o przepisy karne za naruszenie przepisów ustawy o ochronie danych osobowych to normuje je sama ustawa w rozdziale 8: przepisy karne.

• Art. 49 ustawy:
  • §1 – przetwarzanie danych osobowych w zbiorze bez prawa przetwarzania tych danych:
    • odpowiedzialny: administrator danych;
    • kara: grzywna, kara ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
  • §2 – przetwarzanie danych wrażliwych, o którym mowa w art. 27 ust 1 ustawy bez prawa przetwarzania tych danych:
    • odpowiedzialny: administrator danych;
    • kara: grzywna, kara ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 3.
• Art. 50 ustawy:
  • przetwarzanie danych osobowych w zbiorze niezgodnie z celem utworzenia zbioru:
    • odpowiedzialny: administrator danych;
    • kara: grzywna, kara ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
• Art. 51 ustawy:
  • §1 udostępnianie danych osobowych lub umożliwianie dostępu do nich osobom nieupoważnionym:
    • odpowiedzialny: administrator danych, osoba zobowiązana do ochrony danych osobowych;
    • kara: grzywna, kara ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
  • §2 Jeżeli sprawca działa nieumyślnie:
    • kara: grzywna, kara ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
• Art. 52 ustawy:
  • naruszenie choćby nieumyślne obowiązku zabezpieczenia danych osobowych przed zabraniem przez osobę nieuprawnioną, uszkodzeniem lub zniszczeniem:
    • odpowiedzialny: administrator danych, osoba zobowiązana do ochrony danych osobowych;
    • kara: grzywna, kara ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
• Art. 53 ustawy:
  • nie zgłaszanie do rejestracji zbioru danych będąc do tego zobowiązanym:
    • odpowiedzialny: administrator danych;
    • kara: grzywna, kara ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
• Art. 54 ustawy:
  • nie dopełnienie obowiązku poinformowania osoby, której dane dotyczą, o jej prawach lub przekazania tej osobie informacji umożliwiających korzystanie z praw przyznanych jej w ustawie:
    • odpowiedzialny: administrator danych;
    • kara: grzywna, kara ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

Jak widać z powyższego, przepisy jasno określają rodzaj kary za niedopełnienie obowiązków spoczywających na konkretnych osobach lub za ujawnienie danych osobowych bez zgody ich właściciela.

Aby uniknąć przykrych sytuacji należy bardzo dobrze zapoznać się z treścią obu ustaw i bezwzględnie stosować ich zapisy. Należy mieć także świadomość jakie skutki może nieść za sobą niezastosowanie się do tych przepisów i budować tą świadomość u użytkowników systemów, którymi zarządzamy i administrujemy.

[1] – Kodeks karny [pobierz]
[2] – Ustawa o ochronie danych osobowych [pobierz]